رتبه نخست پژوهش‌های کاربردی به طرح «نوتار» داریوش طلایی، عضو گروه تخصصی موسیقی فرهنگستان هنر، در گروه تخصصی هنر سی و دومین جشنواره بین‌المللی خوارزمی اعطا شد.
جشنواره بین‌المللی خوارزمی هر ساله با هدف شناسایی و معرفی طرح‌های برتر و تقدیر از پژوهشگران و نوآوران برگزار می‌شود که در این دوره از جشنواره، داریوش طلایی از میان ۲۷۱ طرح داخلی، مقام نخست پژوهش‌های کاربردی این جشنواره را به خود اختصاص داد.
داریوش طلایی، عضو هیئت علمی گروه موسیقی دانشگاه تهران، در خصوص این طرح اظهار داشت: تار ساز تخصصی من است که از کودکی نزد استادان بزرگ و برجسته آموزش دیدم. بیشتر از پنجاه سال است که به طور مداوم با این ساز عجین هستم و تمام مسائل آن را می‌شناسم. حتی با مباحث موسیقیایی و تکنیک ساخت آن نیز آشنایی دارم. با این پیش‌زمینه طرحی که در جشنواره خوارزمی ارائه کردم در مورد ساز تار با عنوان «نوتار» بود.
وی در ادامه گفت: ساز تار به عنوان مهم‌ترین ساز ملی ایرانی علی‌رغم تمامی ویژگی‌های برجسته خود، حداقل از نظر ساختار، برای مطرح شدن در سطح جهانی دارای موانعی چون گرانی، شکل غیر ارگونومیک و دشواری حمل و نقل به دلیل ابعاد نامتقارن است. ساز ابزار کار نوازنده است و من همیشه در جستجوی حل مسائلی بودم که در حوزه این ساز وجود داشت. در این طرح تلاش کردم با حفظ هویت فرهنگی تار، این موانع را برطرف کنم.
استاد طلایی به تشریح ساز «نوتار» پرداخت و افزود: «نوتار» در واقع همان تار سنتی ایرانی است که در کاسه آن تغییرات شکلی و آکوستیکی انجام شده که نه تنها از خصوصیات آکوستیکی آن کاسته نشده؛ بلکه صدا دهی آن سالم‌تر، و هارمونیک‌های آن مرتب‌تر شده است. این ساز به گونه‌ای طراحی شد که به عنوان یک وسیله موسیقی از جهات مختلف، همچون «سهولت حمل و نقل»، «سلامتی نوازنده»، «محیط زیست»، تبدیل به سازی بسیار کاربردی‌تر برای عرضه به صحنه جهانی باشد.
این موسیقی‌دان برجسته در خصوص مشکلات یاد شده، توضیح بیشتر داد: تار سازی است که در حمل و نقل هوایی و حتی مسافرت‌های درون شهری با مشکلات زیادی روبروست. همچنین سلامت نوازندگی و شکل ستون فقرات که در تار با شکل قبلی موجب درد پشت و قوز پشت نوازنده می‌شد در نوتار مرتفع شده است. این ساز از چوب توت ساخته می‌شود و از سازهای گران به شمار می‌رود. برطرف کردن این مشکلات و موانع مستلزم تحقیقات و بررسی‌های بسیار بود. به عنوان مثال تحقیقات آکوستیکی بسیاری در مورد ساز «نوتار» صورت گرفت و حتی نوع متریالی که در این ساز به کار رفته بارها آزمایش شد.
وی در خصوص ساخت این ساز گفت: با کاستن از عمق کاسه و ایجاد صفحه‌ای مرتعش در پشت آن و با تعبیه سوراخ‌‌هایی بر روی این صفحه، حجم صدای درونی و بیرونی و انعکاس صدا قابل تنظیم شده و در فرایند ساخت نیز دسترسی به داخل کاسه برای تعیین ضخامت‌ها و تراش کاسه بسیار سهل و امکان‌پذیر شده است.
استاد دایوش طلایی در پایان سخنان خود نسبت به استفاده فراگیر این ساز اظهار امیدواری کرد و گفت: مطمئنا هنرآموزان موسیقی و موسیقی‌دانان اقبال زیادی نسبت به این ساز خواهند داشت و امیدواریم که با نکات مهمی که در ساز نوتار رعایت شده به تولید انبوه نیز دست پیدا کنیم.
فرهنگستان هنر، به ویژه گروه موسیقی آن، به همین مناسبت تبریک صمیمانه خود را به این استاد فرهیخته اعلام کرده و آرزوی موفقیت وی را در سال‌های آتی دارد.
منبع : خبرگزاری ایلنا
